Τι είναι το SPA

Η προέλευση του όρου spa είναι τόσο ενδιαφέρουσα όσο και το ίδιο, και αποτελεί μια αφετηρία για ιστορική ανάλυση. Μερικοί πιστεύουν ότι spa είναι η συντομογραφία του λατινικού Sanitas Per Aqua που σημαίνει: υγεία μέσω του νερού. Αυτή η εκδοχή συνδέει το spa μ' ένα νέο είδος λουτρού που ανέπτυξαν οι Ρωμαίοι και που αποτελεί τη βάση για το σύγχρονο αντίστοιχό του. Πριν απ' αυτούς όμως, οι αρχαίοι Έλληνες, από το 500π.Χ. περίπου, συνήθιζαν να κάνουν μπάνιο με καυτό νερό, κι ακόμη πιο πριν, στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία, χρησιμοποιούσαν δημόσια λουτρά σαν μέσα βελτίωσης της υγείας και ανακούφισης από τους πόνους.

Η Προέλευση του Spa

Οι Ρωμαίοι, με την τεράστια κατασκευαστική ιδιοφυία τους, δημιούργησαν λουτρά με τρεχούμενο ζεστό νερό, που συνήθως ανάβλυζε από φυσικές γεωθερμικές πηγές. Μια τυπική κούρα spa άρχιζε από την παλαίστρα και συνεχίζονταν με διαδοχικές επισκέψεις σε τρία δωμάτια με βαθμιαία αυξανόμενη θερμοκρασία. Στο πρώτο, το tepidarium, απλώνονταν στο δέρμα κάποιο έλαιο. Ακολουθούσε το calarium και μετά, το πιο ζεστό δωμάτιο, το laconicum, όπου γίνονταν μασάζ και καθαρισμός του σώματος. Τέλος, μια βουτιά στο frigidarium, μια πισίνα με κρύο νερό, αναζωογονούσε το σώμα, επιτάχυνε την κυκλοφορία του αίματος και έκλεινε τους πόρους του δέρματος. Αυτή η διαδικασία καθαρισμού, εφίδρωσης, περιποίησης και χαλάρωσης αποτελεί και σήμερα τη βάση για πολλές θεραπείες spa.

Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (περίπου το 400 μ.Χ.), η πρακτική του υγιεινού λουτρού άρχισε να υποχωρεί στη Δυτική Ευρώπη. Ωστόσο, στην Ανατολική Ευρώπη και ιδιαίτερα στην επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σημείωσε μια νέα άνθηση με τα περίφημα Τούρκικα χαμάμ. Στα παραδείγματα ατμόλουτρων απ' όλο τον κόσμο περιλαμβάνονται και τα ειδικά αντίσκηνα εφίδρωσης των ινδιάνων της Αμερικής.

Μια άλλη εκδοχή για την προέλευση του όρου spa είναι η πόλη Spa στο νοτιοανατολικό Βέλγιο. Εδώ υπάρχει μια σιδηρούχα πηγή, που το πλούσιο σε άλατα σιδήρου νερό της ήταν πασίγνωστο για τις ευεργετικές ιδιότητές του. Υπάρχει ακόμη μια άλλη θεωρία σύμφωνα με την οποία, η λέξη spa προέρχεται από το λατινικό espa που σημαίνει πηγή. Το νερό των φυσικών πηγών περιέχει μεταλλικά στοιχεία που απορροφά από τα διάφορα πετρώματα της γης καθώς τα διαπερνά. Όταν πίνεται, το νερό αυτό έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να συμβάλλει στον καθαρισμό του οργανισμού και στην ίαση διάφορων ασθενειών. Κατά την Αναγέννηση, μια φωτισμένη περίοδο ανακάλυψης και μελέτη των αρχαίων γνώσεων και φιλοσοφιών, αναβίωσε πάλι το ενδιαφέρον για τις πρακτικές spa στη Δυτική Ευρώπη.

Η μοντέρνα αντίληψη του spa παραπέμπει επίσης στο παλαιό Γερμανικό σύστημα θεραπείας «Kur» που χρησιμοποιούσε φυσικές διαδικασίες spa. Τον 20ό αιώνα, αναπτύχθηκε σαν μια χωριστή υποστηρικτική βιομηχανία για ιατρικούς όμως σκοπούς, με έμφαση περισσότερο σα θεραπεία, παρά στην ομορφιά και τη χαλάρωση. Το concept spa, ως μέσον ομορφιάς και χαλάρωσης, γεννήθηκε στην Αμερική, στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι, κατά κανόνα, πολυάσχολος και αγχώδης, και αντίθετα με το παρελθόν, ζούμε σε μια κοινωνία πλούσια σε χρήμα, αλλά φτωχή σε χρόνο. Το μοντέλο spa είναι ένα καταφύγιο από το άγχος της καθημερινότητας, ένας χώρος αυτοσυγκέντρωσης και χαλάρωσης, διαλογισμού και επανενεργοποίησης, αναζωογόνησης του σώματος, της ψυχής και του πνεύματος.